Balans en toelichting

Financiële vaste activa

Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

De desinvestering onder kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen en de investering bij overige uitzettingen met een looptijd langer dan één jaar betreft een herrubricering binnen de financiële vaste activa.

De desinvestering onder bijdragen aan activa in eigendom van derden betreft afboeking van niet in eigendom zijnde activa.

Alle aan ambtenaren in dienst van de gemeente Best verstrekte geldleningen zijn dit jaar volledig afgelost.

Vlottende Activa

Voorraden

Grond- en hulpstoffen

Alle activa verantwoord onder 'Grond- en hulpstoffen' per 31-12-2014 met een netto boekwaarde van € 3.210.000 zijn overgeboekt naar de materiële vaste activa onder 'gronden en terreinen' en 'bedrijfsgebouwen'. Naast de genoemde afwaarderingen van in totaal € 595.000 is sprake van per saldo een onttrekking ten laste van de Reserve toekomstige vernieuwing Best ter grootte van de verkoopopbrengsten van in totaal € 973.000 en van € 9.000 in verband met diverse exploitatielasten en -baten.

Het verloopoverzicht van de grond- en hulpstoffen wordt al volgt weergegeven:

Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG)

Centrumplan
In 2015 is het Centrumplan (nog) verantwoord onder NIEGG. Per 01-01-2016 wordt conform de 'Nota Grond-exploitatie per 01-01-2016' dit complex opgenomen onder 'Bouwgronden in exploitatie' (BIE). In 2015 is een substantieel deel van de herinrichting van de openbare ruimte in het centrum gerealiseerd. Om ook de verdere ontwikkeling van het centrumgebied te bevorderen is het proces van marktconsultatie in voorbereiding. Overigens is een bedrag van € 8.000 vanuit de voorziening toekomstige verliezen teruggestort in de Reserve toekomstige vernieuwing Best onder andere als gevolg van een lagere inschatting van de kosten in verband met planschade. De voorziening per 31-12-2015 bedraagt € 4.563.000.

Aarle
Per 01-01-2016 wordt een netto contant voordelig resultaat geprognosticeerd ter grootte van € 951.000. Het plan is nog gebaseerd op de oorspronkelijke uitgangspunten van het zogenaamde 'midden klein scenario'. Uiteraard is rekening gehouden met de mutaties in 2015. Inmiddels is een stedenbouwkundig raamwerk opgesteld die de basis vormt voor een volledige herziening van de grex. Zodra de planvorming (nagenoeg) definitief is, zal de daarbij behorende grex ter vaststelling aan de raad worden aangeboden. Verwacht wordt dat dit medio 2016 zal plaatsvinden. Tot dat moment wordt Aarle onder de materiële vaste activa verantwoord.

Steegsche Velden oost fase b
Per 01-01-2016 wordt een netto contant nadelig resultaat geprognosticeerd van € 1.525.000. Enerzijds als gevolg van taxatie en anderzijds van vermoedelijk minder uit te geven m² landbouwgronden is een suppletie ter grootte van € 177.000 van de voorziening toekomstige verliezen noodzakelijk. Tijdens het opstellen van deze jaarrekening zijn de onderhandelingen met een ontwikkelaar over de gebiedsontwikkeling Steegsche Velden oost fase b nagenoeg afgerond. Zodra de overeenkomst is gesloten zal de bestemmingsplanprocedure worden gestart. Totdat het bestemmingsplan is vastgesteld wordt het complex vanaf 2016 onder de materiële vaste activa worden verantwoord.

Verloopoverzicht van de niet in exploitatie genomen bouwgronden:

Bouwgrond in exploitatie (BIE)

Verloopoverzicht van de bouwgronden in exploitatie (BIE):

Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op programma 10 en paragraaf grondbeleid.

Schutboom
Plan Schutboom bevindt zich in een afrondende fase. Per ultimo 2015 zijn nog slechts 6 kavels beschikbaar en de verwachting is dat deze in 2016 zullen worden verkocht. Voorts moet de ontwikkeling van 2 kavels waarvoor bouwexploitatie-overeenkomsten zijn gesloten nog plaatsvinden. Voor Schutboom wordt, naast de geëffectueerde winstafdracht ad € 840.000 per ultimo 2015, nog een netto contant batig resultaat geraamd van € 968.000 per 01-01-2016.

Zessprong
Plan Zessprong nadert geleidelijk zijn voltooiing. Per ultimo 2015 moeten nog voor 2 bouwkavels bouwexploitatie-overeenkomsten worden gesloten. Voorts is het de verwachting dat van een reeds gesloten overeenkomst een wijziging zal plaatsvinden. De fysieke werkzaamheden bestaan voornamelijk uit afrondende werkzaamheden. Er wordt een netto contant batig resultaat geraamd van € 279.000 per 01-01-2016.

Broekstraat
Per ultimo 2015 zijn nog 3 grotere bouwkavels (> 600 m²) beschikbaar waarvan 1 in optie. De fysieke werkzaamheden bestaan voornamelijk uit afrondende werkzaamheden woonrijp maken. Naast de geëffectueerde winstafdracht ad € 153.000 per ultimo 2015, wordt voor complex Broekstraat nog een netto contant batig resultaat geraamd van € 803.000 per 01-01-2016.

Molenstraat
In 2015 zijn 18 van de 19 vrije sector-kavels voor grondgebonden woningen aan de Molenstraat (zuid) verkocht aan AM. Begin 2016 is de 19e bouwkavel eveneens verkocht. Ten tijde van het opstellen van deze jaarrekening is de gemeente in onderhandeling met een ontwikkelaar over de ontwikkeling van 11 grondgebonden woning- en aan de Molenstraat (noord). De beoogde bouwkavel is oorspronkelijk bedoeld voor de bouw van sociale appartementen. De in Best werkzame woningcorporaties hebben echter geen interesse om deze woningen te realiseren tegen de voor de gemeente Best geldende sociale grondprijzen. Voorts kunnen op termijn nog 2 à 3 grondgebonden woningen worden gerealiseerd op de hoek Molenstraat (zuid) - Stationsstraat en ongeveer 40 appartementen op de hoek Molenstraat (noord) - Stationsstraat. Voor Molenstraat wordt een netto contant batig resultaat geraamd van € 293.000 per 01-01-2016.

Archipel - Kanidas
Archipel-Kanidas betreft de herontwikkeling van het gebied van het voormalig verpleeghuis in het centrum. De gemeente heeft in 2014 grond verkocht en voorts zal er nog een noodzakelijke grondruil in 2016 plaatsvinden. De realisatie van het parkeerterrein voor de Kanidas zal door de gemeente op basis van kostenverhaal worden uitgevoerd. Per ultimo 2015 heeft een tussentijdse winstafdracht plaatsgevonden van € 133.000. De boekwaarde per 31-12-2015 is toereikend om de nog te maken kosten te dekken.

Dijkstraten
In 2015 zijn slechts 4 bouwkavels verkocht. Verwacht werd dat 62 bouwkavels aan de partners MGM/Stam+De Koning (v/h van Bergen) en woningcorporatie 'thuis (v/h Domein) zouden worden verkocht in 2015. Inmiddels zijn in februari 2016 hiervan 36 verkocht aan Stam+De Koning. Door vertraging in de uitgifte maar ook door aanpassing van de civieltechnische kostenbegroting en minder uit te geven bouwgrond in verband met de realisatie van een noodzakelijk gebleken parkeerkoffer was een aanvullende storting in de voorziening toekomstige vernieuwing Best ad € 704.000 nodig. Voor complex Dijkstraten wordt een netto contant nadelig resultaat geprognosticeerd van € 15.100.000 per 01-01-2016. Voor de dekking hiervan is een voorziening aanwezig.

Steegsche Velden Oost fase A
Zowel de ontvangsten als de uitgaven in 2015 zijn nagenoeg conform de planning verlopen. Van de oorspronkelijk 200 beschikbare bouwkavels waren er per ultimo 2015 nog 130 te verkopen. Begin 2016 zijn hiervan inmiddels 7 verkocht. Per ultimo 2015 wordt een bedrag van € 19.000 vanuit de gevormde voorziening teruggestort in de Reserve toekomstige voorziening Best. Voor Steegsche Velden Oost fase A wordt een netto contant nadelig resultaat geraamd van € 3.910.000 per 01-01-2016. Voor de dekking hiervan is een voorziening gevormd.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

Verloopoverzicht uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar:

Vorderingen op openbare lichamen
De grootste vordering die is opgenomen onder de vorderingen op openbare lichamen is de afwikkeling van het BTW compensatiefonds 2015 voor € 3.065.000.

Rekening-courant verhoudingen met het Rijk
De Wet Schatkistbankieren verplicht openbare lichamen om hun overtollige middelen aan te houden in ’s Rijks schatkist (met uitzondering van een drempelbedrag).
Het gemiddelde drempelbedrag per kwartaal voor de gemeente Best bedraagt in 2015 € 559.000 (gemiddeld per kwartaal).

De gemeente Best heeft gemiddeld per kwartaal de volgende bedragen op dagbasis buiten ‘s Rijks schatkist gehouden:

Debiteuren

In het boekjaar zijn er twee collegevoorstellen met betrekking tot oninbare debiteuren verwerkt. Deze zijn afgeboekt ten laste van de voorziening oninbaarheid. De hoogte van de voorziening oninbaarheid debiteuren is bepaald volgens de dynamische methode op basis van ouderdom van de openstaande vordering. De voorziening oninbaarheid debiteuren sociale zaken is deels statisch bepaald: vorderingen groter dan € 3.000 zijn individueel beoordeeld. De vorderingen kleiner dan € 3.000 zijn voor 80% opgenomen in de voorziening.

Overige vorderingen
Onder de overige vorderingen is een bedrag van € 432.000 opgenomen in verband met gemeentelijk kostenverhaal. Het betreft bijdragen op grond van anterieure overeenkomsten Wro en gemeentelijke apparaatskosten in verband met het toetsen en in procedure brengen van particuliere gebiedsontwikkeling initiatieven. Tot en met 2014 werd de boekwaarde nog verantwoord onder 'Onderhanden werken'. Dit is echter niet (meer) toegestaan.

Overlopende activa

Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen in 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

De voorziening riolering betreft het spaardeel voor vervanging van riolering.

In onderstaand overzicht wordt per voorziening het doel van de voorziening beschreven :

De belangrijkste mutaties per voorziening worden in onderstaand overzicht weergegeven:

Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar

Verloopoverzicht vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar:

De totale rentelast voor het jaar 2015 met betrekking tot de vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar bedraagt € 113.000.

Vlottende passiva

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

Overlopende passiva

De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:

Verloopoverzicht voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek doel:

Waarborgen en garanties

Toelichting mutaties borgstellingen / gemeentegaranties per balansdatum 31-12-2015 ten opzichte van de balans per 31-12-2014:

Hieronder staan de borgstellings- / gemeentegarantieverplichtingen opgenomen per 31 december 2015. Voor zover zich mutaties hebben voorgedaan buiten de reguliere aflossingen worden deze toegelicht.  

Het saldo van de niet uit de balans blijkende waarborgen en gemeentegaranties kan als volgt worden gespecificeerd:

A. Rechtstreekse borgstellingen door de gemeente Best*

* Op 31 december 2015 is er een gemeentegarantie verleend aan de stichting Abocuna tot een bedrag van € 300.000, maar omdat de geldlening per 31 december 2015 nog niet opgenomen is, is deze borgstelling nog niet opgenomen onder A.  

Doordat de lening nog niet is opgenomen is ons risico vanwege de borgstelling nog niet ingegaan. Verwacht wordt dat de onderliggende lening in 2016 wordt opgenomen.

** In de saldobevestiging per 31 december 2014 is door de uitvoerende organisatie HVO/Delta Lloyd abusievelijk een vergissing gemaakt. Hierdoor was de in de balans van 2014 waarborg per 31-12-2014 te laag opgenomen. In de saldobevestiging per 31-12-2015 is deze vergissing hersteld.

B. Achtervangborgstellingen Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)*

* Toelichting achtervangborgstellingen WSW:
Bij achtervangborgstellingen via het WSW worden de schulden allereerst verhaald op de activa van de woningcorporatie die in de problemen gekomen is. Daarna wordt een aanspraak gedaan op de buffers van het WSW. Deze buffers worden door de erkende kredietwaardigheidsbeoordelaars Moody's en S&P als uitstekend gekwalificeerd. Dit blijkt uit de hoogst mogelijke kredietwaardigheidsbeoordeling die het WSW heeft gehad (AAA). Op de buffers van het WSW is tot dusverre nooit een beroep gedaan. De kans dat de buffers zodanig laag worden dat gemeenten en rijk vanwege de achtervang moeten bijspringen worden daarom erg laag ingeschat.
In het geval dat de buffers van het WSW niet toereikend zijn, worden de gemeenten en rijk (ieder voor 50%) verplicht om leningen te verstrekken tegen een rentetarief van 0%. Op basis van de huidige buffers van het WSW wordt op dit moment verwacht dat er geen aanspraak zal worden gedaan op onze borgstelling.

C. Achtervangborgstelling in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG)*

* Toelichting achtervangborgstellingen NHG
Tot en met 2010 was de gemeente tezamen met het rijk risicodrager bij verstrekkingen in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie. Vanaf 2011 fungeert alleen het rijk als risicodrager. De achtervangconstructie die van toepassing is voor de gemeente Best (dus over het saldo leningen t/m 2010) werkt als volgt: allereerst worden schulden verhaald op de bezittingen van de schuldenaar en/of via een betalingsregeling. Als dit geen soelaas biedt, dan worden de buffers van NHG aangesproken. Als de buffers van NHG dalen onder een bepaald niveau zijn gemeenten en het rijk (ieder voor 50%) verplicht om renteloze leningen te verstrekken aan de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen, die deze regeling uitvoert. De kans dat een beroep gedaan wordt op een gemeentelijke achtervang wordt minimaal geacht. De buffers van de stichting WEW worden door de erkende kredietwaardigheidsbeoordelaars Moody's en Fitch voldoende geacht om de risico's op te vangen. Het jaarverslag van de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen over 2015 was nog niet beschikbaar bij het samenstellen van deze jaarrekening .

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Eigen bijdrage op grond van de WMO

Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de WMO een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de WMO geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat gemeenten geen zekerheden omtrent de omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen verkrijgen.

Overige verplichtingen

Er zijn binnen de gemeente geen belangrijke en/of politiek-gevoelige financiële verplichtingen aanwezig. De gemeente heeft inspannings- en resultaatverplichtingen op zich genomen voor het opleveren van percelen voor 930 woningen.