GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Inleiding

De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en
verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft.

Grondslagen voor de waardering

De waardering van de activa en de passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.

Met betrekking tot de verwerking van de algemene uitkering heeft de commissie BBV een stellige uitspraak gedaan. Deze uitspraak houdt in dat in de jaarrekening de algemene uitkering wordt opgenomen conform de in het jaar laatst gepubliceerde accresmededeling, die doorgaans is opgenomen in de september circulaire van het boekjaar.

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben.
Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden en overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken.

Materiële vaste activa

Overige investeringen met economisch nut
Deze materiele vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven.

Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen, leningen u/g  en overige uitzettingen zijn tegen  nominale waarde opgenomen. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

Participaties in het aandelenkapitaal van BV's of NV's zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs van de
aandelen of lagere marktwaarde. Bijdrage in activa van derden zijn opgenomen tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met de afschrijvingen.

Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV.

Afschrijvingen

De afschrijving geschiedt onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar volgens de lineaire afschrijvingsmethode. De afschrijving vangt aan in het jaar volgend op het jaar waarin het kapitaalgoed gereed komt of wordt aangeschaft. De afschrijvingsduur is afgestemd op de economische levensduur.

De afschrijvingstermijnen zijn conform de Financiële Verordening 2015 welke op 30 maart 2015 is vastgesteld.

Afschrijvingen vinden plaats volgens de afschrijvingstermijnen in onderstaande tabel.

Soort activa

Afschrijvingstermijn

Gronden en terreinen

geen afschrijving

Woonruimten

variërend van 15 tot 50 jaar

Bedrijfsgebouwen

variërend van 15 tot 50 jaar

Grond-, weg en waterbouw

variërend van 15 tot 60 jaar

Vervoermiddelen

variërend van  8  tot 25 jaar

Machines, apparaten en installaties

variërend van   4 tot 30 jaar

Overige materiële  vaste activa

variërend van   5 tot 40 jaar

Bij investeringen waar een dekkingsreserve tegenover staat wordt geen rente tijdens het boekjaar toegerekend.

Voorraden

De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde en overeenkomstig de gestelde eisen zoals genoemd in de in 2012 bijgestelde notitie grondexploitatie. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden.

De overige grond- en hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddeld betaalde inkoopprijs. Verschillen tussen de standaard verrekenprijs en betaalde inkoopprijs worden als resultaat verantwoord. Incourante voorraden worden afgewaardeerd naar marktwaarde.

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken) alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht.

Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich vooral voor indien voorraden incourant worden. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van grond- en hulpstoffen en de loon- en machinekosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend.

Vlottende activa

Vorderingen worden opgenomen tegen de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Voorzieningen contante waarde

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies.
De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De sterftetabellen GBM/GBV 08-13 (rekenrente 3%) en GBM/GBV 05-10 (rekenrente c.f. marktrente 1,6%) zijn gehanteerd.

De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen opgenomen. In het jaarverslag is het beleid ter zake nader uiteengezet.

Vaste schulden

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva

Vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Resultaatbepaling

Het resultaat is bepaald door het verschil tussen de opbrengsten en alle hiermee verbonden aan het verslag toe te rekenen kosten.

Het gerealiseerde resultaat wordt afzonderlijk in de balans opgenomen. De bestemming van het resultaat vindt plaats nadat de jaarrekening is vastgesteld.

Borg- en Garantstellingen

Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.

Balans  (bedragen x € 1.000)

ACTIVA

31-12-2015

31-12-2014

Vaste activa

Materiële vaste activa

45.373

46.390

- Investeringen met een economisch nut

  - overige investeringen met een economisch nut

44.771

45.731

- Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

602

659

Financiële vaste activa

11.301

12.514

- Kapitaalverstrekkingen aan:

  - deelnemingen

77

1.000

- Leningen aan:

  - woningbouwcorporaties

8.376

9.298

- Overige langlopende geldleningen

2.057

2.200

- Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer

791

0

- Bijdragen aan activa in eigendom van derden

0

16

Totaal vaste activa

56.674

58.904

Vlottende activa

Voorraden

53.180

56.466

- Grond- en hulpstoffen:

  - grond- en hulpstoffen

0

3.210

  - niet in exploitatie genomen bouwgronden

28.700

25.664

- Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

24.471

27.584

- Voorraad gereed product en handelsgoederen

9

8

Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar

14.050

10.399

- Vorderingen op openbare lichamen

3.440

3.857

- Rekening-courantverhouding met het Rijk

7.264

4.470

- Rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen

699

738

- Overige vorderingen

2.647

1.334

Liquide Middelen

406

412

- Banksaldi

406

412

Overlopende activa

170

116

- Overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde

  bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen

170

116

Totaal vlottende activa

67.806

67.393

Totaal generaal

124.480

126.297

PASSIVA

31-12-2015

31-12-2014

Vaste passiva

Eigen vermogen

98.176

100.774

- Algemene reserves

32.852

32.311

- Bestemmingsreserves

61.545

58.486

- Gerealiseerde resultaat

3.779

9.977

Voorzieningen

9.672

8.791

- Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

2.506

2.097

- Egalisatievoorzieningen

0

0

- Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

7.166

6.694

Vaste schulden met een rentetypische looptijd > 1 jaar

5.464

7.236

- Onderhandse leningen van:

  - binnenlandse banken en overige financiële instellingen

5.464

7.236

Totaal vaste passiva

113.312

116.801

Vlottende passiva

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar

6.469

5.261

- Overige schulden

6.469

5.261

Overlopende passiva

4.699

4.235

- De van de Europese en Nederlandse overheidsorganen ontvangen

  voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek 

  bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende

  begrotingsjaren

4.338

163

- Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende

  begrotingsjaren komen

361

4.072

Totaal vlottende passiva

11.168

9.496

Totaal generaal

124.480

126.297

Bedrag waartoe aan natuurlijke en rechtspersonen borgstellingen of

garantstellingen zijn verstrekt

niet bekend

niet bekend

(bedragen x € 1.000)

Activa

Vaste Activa

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:

Boekwaarde

Boekwaarde

per 31-12-2015

per 31-12-2014

Overige investeringen met een economisch nut

44.771

45.731

Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut

602

659

Totaal

45.373

46.390

Verloopoverzicht van de overige investeringen met economisch nut:

Boekwaarde 31-12-2014

Investeringen

Des-investeringen

Afschrijvingen

Bijdragen van derden

Afwaardering

Boekwaarde 31-12-2015

Gronden en terreinen

1.850

1.778

686

0

0

247

2.695

Woonruimten

1

0

0

0

0

0

1

Bedrijfsgebouwen

37.180

1.520

1.014

1.495

0

348

35.843

Grond-, weg en waterbouw

3.547

0

0

237

0

0

3.310

Vervoermiddelen

362

157

13

55

0

0

451

Machines, apparaten en installaties

2.145

353

0

587

0

0

1.911

Overige materiële vaste activa

646

0

0

86

0

0

560

Totaal

45.731

3.808

1.713

2.460

0

595

44.771

Vanuit de grondexploitatie zijn er voor € 1.778.000 aan gronden en terreinen ingebracht bij de materiële vaste activa. Hier tegenover staat een verkoop voor € 686.000 en een afwaardering van € 247.000. De netto inbreng bedraagt dus € 845.000.
Verder zijn er vanuit de grondexploitatie voor € 1.431.000 aan gebouwen ingebracht bij de materiële vaste activa. Hier staat een verkoop van € 287.000 en een afwaardering van € 47.000 tegenover, zodat de netto inbreng € 1.097.000 bedraagt.
De verdere desinvestering onder bedrijfsgebouwen van € 727.000 betreft afboeking van niet in eigendom zijnde gebouwen.
De afwaardering onder de bedrijfsgebouwen bestaat verder uit een afwaardering van de boekwaarde van de schoolwoningen aan de Wildheuvel in verband met een lagere opbrengstwaarde.

De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen staan in onderstaand overzicht vermeld.

Beschikbaar

Werkelijk

Cumulatief

gesteld krediet

besteed 2015

besteed t/m 2015

Inbreng gronden en terreinen vanuit grondexploitatie

1.778

Inbreng bedrijfsgebouwen vanuit grondexploitatie

1.431

Overige investeringen bedrijfsgebouwen

89

Aankoop veegwagen Ravo

140

157

157

Automatisering 2013, uitgaven 2015

392

201

392

Mobiele telefonie

96

96

96

Overige investeringen machines, apparaten en installaties

56

Totaal

628

3.808

645

Het totaal overige investeringen bestaat onder andere uit investeringen in de telefooncentrale van het gemeentehuis, in de valbeveiliging van de gemeentelijke gebouwen en uit voorbereidingskosten voor de realisatie van een multifunctionele accommodatie in de wijk Dijkstraten.

Verloopoverzicht investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven:

Boekwaarde
31-12-2014

Investeringen

Bijdragen van derden

Boekwaarde
31-12-2015

Grond-, weg en waterbouw

0

874

874

0

Totaal

0

874

874

0

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan de investering.

Specificatie investeringen met een economisch nut:

Beschikbaar

Werkelijk

Cumulatief

gesteld krediet

besteed in 2015

besteed t/m 2015

Relinen riolering Bedrijfsweg/Hoofdstraat/Speelheide

629

146

498

Riolering 2e fase Hoofdstraat/Dorpsplein

430

373

373

Riolering Hoofdstraat/Kerkstraat/Boterhoek

705

123

706

Overige investeringen

232

Totaal

1.764

874

1.577

De overige investeringen van € 232.000 bestaan onder andere uit investeringen in pompgemalen aan de Terraweg, telemetrie pompgemalen en een afwateringsakkoord met Waterschap De Dommel.

Verloopoverzicht investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut:

Boekwaarde 31-12-2014

Desinvesteringen

Afschrijvingen

Bijdragen van derden

Boekwaarde
31-12-2015

Grond-, weg en waterbouw

632

0

44

7

581

Overige materiële  vaste activa

27

2

4

0

21

Totaal

659

2

48

7

602

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan het betrokken actief.
De desinvestering onder overige materiële activa betreft afboeking van niet in eigendom zijnde activa.
Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, zijn er in het boekjaar geen investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut geweest.

Financiële vaste activa

Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Boekwaarde
31-12-2014

Investeringen

Desinvesteringen

Afschrijvingen/ Aflossingen

Boekwaarde
31-12-2015

Kapitaalverstrekkingen aan:

- deelnemingen

1.000

0

923

77

Leningen aan:

- woningbouwcorporaties

9.298

0

922

8.376

Overige langlopende geldleningen

2.200

341

484

2.057

Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar:

0

923

0

132

791

Bijdragen aan activa in eigendom van derden

16

0

14

2

0

Totaal 

12.514

1.264

937

1.540

11.301

De desinvestering onder kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen en de investering bij overige uitzettingen met een looptijd langer dan één jaar betreft een herrubricering binnen de financiële vaste activa.

De desinvestering onder bijdragen aan activa in eigendom van derden betreft afboeking van niet in eigendom zijnde activa.

Alle aan ambtenaren in dienst van de gemeente Best verstrekte geldleningen zijn dit jaar volledig afgelost.

Vlottende Activa

Voorraden

Boekwaarde

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2014

Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar:

 - strategische gronden  (MVA)

0

9.122

 - voorziening afwaardering boekwaarden

0

-5.912

0

3.210

 - Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG)

34.788

31.383

 - voorziening geraamde verliezen

-6.088

-5.719

28.700

25.664

Bouwgrond in exploitatie (BIE)

43.481

45.290

Voorziening geraamde verliezen

-19.010

-17.706

24.471

27.584

Voorraad gereed product en handelsgoederen

9

8

Totaal

53.180

56.466

Grond- en hulpstoffen

Alle activa verantwoord onder 'Grond- en hulpstoffen' per 31-12-2014 met een netto boekwaarde van € 3.210.000 zijn overgeboekt naar de materiële vaste activa onder 'gronden en terreinen' en 'bedrijfsgebouwen'. Naast de genoemde afwaarderingen van in totaal € 595.000 is sprake van per saldo een onttrekking ten laste van de Reserve toekomstige vernieuwing Best ter grootte van de verkoopopbrengsten van in totaal € 973.000 en van € 9.000 in verband met diverse exploitatielasten en -baten.

Het verloopoverzicht van de grond- en hulpstoffen wordt al volgt weergegeven:

Boekwaarde

t.l.v. voorziening

desinveste

Boekwaarde

31-12-2014

ringen

31-12-2015

Willem Alexanderpark 11

203

-203

0

Aarleseweg 3

1.099

-670

-429

0

Batalaan 12

816

-466

-350

0

Molenstraat 1

290

-290

0

0

2 panden Boterhoek

402

-68

-334

0

Stationsstraat 19

3.197

-3.080

-117

0

De Vleut 

1.507

-766

-741

0

Div. percelen

1.608

-572

-1036

0

Totaal

9.122

-5.912

-3.210

0

Voorziening afwaardering boekwaarden

 -5.912

5.912

 0

Balanswaarde

3.210

0

-3.210

0

Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG)

Centrumplan
In 2015 is het Centrumplan (nog) verantwoord onder NIEGG. Per 01-01-2016 wordt conform de 'Nota Grond-exploitatie per 01-01-2016' dit complex opgenomen onder 'Bouwgronden in exploitatie' (BIE). In 2015 is een substantieel deel van de herinrichting van de openbare ruimte in het centrum gerealiseerd. Om ook de verdere ontwikkeling van het centrumgebied te bevorderen is het proces van marktconsultatie in voorbereiding. Overigens is een bedrag van € 8.000 vanuit de voorziening toekomstige verliezen teruggestort in de Reserve toekomstige vernieuwing Best onder andere als gevolg van een lagere inschatting van de kosten in verband met planschade. De voorziening per 31-12-2015 bedraagt € 4.563.000.

Aarle
Per 01-01-2016 wordt een netto contant voordelig resultaat geprognosticeerd ter grootte van € 951.000. Het plan is nog gebaseerd op de oorspronkelijke uitgangspunten van het zogenaamde 'midden klein scenario'. Uiteraard is rekening gehouden met de mutaties in 2015. Inmiddels is een stedenbouwkundig raamwerk opgesteld die de basis vormt voor een volledige herziening van de grex. Zodra de planvorming (nagenoeg) definitief is, zal de daarbij behorende grex ter vaststelling aan de raad worden aangeboden. Verwacht wordt dat dit medio 2016 zal plaatsvinden. Tot dat moment wordt Aarle onder de materiële vaste activa verantwoord.

Steegsche Velden oost fase b
Per 01-01-2016 wordt een netto contant nadelig resultaat geprognosticeerd van € 1.525.000. Enerzijds als gevolg van taxatie en anderzijds van vermoedelijk minder uit te geven m² landbouwgronden is een suppletie ter grootte van € 177.000 van de voorziening toekomstige verliezen noodzakelijk. Tijdens het opstellen van deze jaarrekening zijn de onderhandelingen met een ontwikkelaar over de gebiedsontwikkeling Steegsche Velden oost fase b nagenoeg afgerond. Zodra de overeenkomst is gesloten zal de bestemmingsplanprocedure worden gestart. Totdat het bestemmingsplan is vastgesteld wordt het complex vanaf 2016 onder de materiële vaste activa worden verantwoord.

Verloopoverzicht van de niet in exploitatie genomen bouwgronden:

Boekwaarde

investeringen

opbrengsten

winstuitname

Boekwaarde

31-12-2014

c.q. mutatie

31-12-2015

voorziening

Centrumplan

2.496

1.909

-43

0

4.362

Aarle

25.703

1.455

-30

0

27.128

Steegsche Velden oost fase b

3.184

114

0

0

3.298

Totaal

31.383

3.478

-73

0

34.788

Voorzieningen toekomstige verliezen

-5.719

-201

0

-168

-6.088

Boekwaarde

25.664

3.277

-73

-168

28.700

Nog te maken kosten

49.054

Nog te verwachten opbrengsten

79.241

Verwacht batig exploitatieresultaat

1.487

Idem netto contant per 01-01-2016

951

Bouwgrond in exploitatie (BIE)

Verloopoverzicht van de bouwgronden in exploitatie (BIE):

Boekwaarde

Investeringen

Opbrengsten

Winstuitname

Boekwaarde

Cum. Voorziening

Balanswaarde

31-12-2014

incl. oprenting

31-12-2015

per 31-12-2015

31-12-2015

Schutboom

-1.096

279

-2.859

2.050

-1.626

0

-1.626

Zessprong

-66

50

-15

0

-31

0

-31

Broekstraat

-353

217

-91

0

-227

0

-227

Molenstraat

2.648

282

-2.107

0

823

0

823

Archipel - Kanidas

-181

-6

0

133

-54

0

-54

Dijkstraten

31.895

1.782

-308

2

33.371

-15.100

18.271

Steegsche Velden A

12.209

823

-1.807

0

11.225

-3.910

7.315

Div. particuliere initiatieven

234

14

-248

0

0

0

0

Totaal

45.290

3.441

-7.435

2.185

43.481

-19.010

24.471

Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op programma 10 en paragraaf grondbeleid.

Schutboom
Plan Schutboom bevindt zich in een afrondende fase. Per ultimo 2015 zijn nog slechts 6 kavels beschikbaar en de verwachting is dat deze in 2016 zullen worden verkocht. Voorts moet de ontwikkeling van 2 kavels waarvoor bouwexploitatie-overeenkomsten zijn gesloten nog plaatsvinden. Voor Schutboom wordt, naast de geëffectueerde winstafdracht ad € 840.000 per ultimo 2015, nog een netto contant batig resultaat geraamd van € 968.000 per 01-01-2016.

Zessprong
Plan Zessprong nadert geleidelijk zijn voltooiing. Per ultimo 2015 moeten nog voor 2 bouwkavels bouwexploitatie-overeenkomsten worden gesloten. Voorts is het de verwachting dat van een reeds gesloten overeenkomst een wijziging zal plaatsvinden. De fysieke werkzaamheden bestaan voornamelijk uit afrondende werkzaamheden. Er wordt een netto contant batig resultaat geraamd van € 279.000 per 01-01-2016.

Broekstraat
Per ultimo 2015 zijn nog 3 grotere bouwkavels (> 600 m²) beschikbaar waarvan 1 in optie. De fysieke werkzaamheden bestaan voornamelijk uit afrondende werkzaamheden woonrijp maken. Naast de geëffectueerde winstafdracht ad € 153.000 per ultimo 2015, wordt voor complex Broekstraat nog een netto contant batig resultaat geraamd van € 803.000 per 01-01-2016.

Molenstraat
In 2015 zijn 18 van de 19 vrije sector-kavels voor grondgebonden woningen aan de Molenstraat (zuid) verkocht aan AM. Begin 2016 is de 19e bouwkavel eveneens verkocht. Ten tijde van het opstellen van deze jaarrekening is de gemeente in onderhandeling met een ontwikkelaar over de ontwikkeling van 11 grondgebonden woning- en aan de Molenstraat (noord). De beoogde bouwkavel is oorspronkelijk bedoeld voor de bouw van sociale appartementen. De in Best werkzame woningcorporaties hebben echter geen interesse om deze woningen te realiseren tegen de voor de gemeente Best geldende sociale grondprijzen. Voorts kunnen op termijn nog 2 à 3 grondgebonden woningen worden gerealiseerd op de hoek Molenstraat (zuid) - Stationsstraat en ongeveer 40 appartementen op de hoek Molenstraat (noord) - Stationsstraat. Voor Molenstraat wordt een netto contant batig resultaat geraamd van € 293.000 per 01-01-2016.

Archipel - Kanidas
Archipel-Kanidas betreft de herontwikkeling van het gebied van het voormalig verpleeghuis in het centrum. De gemeente heeft in 2014 grond verkocht en voorts zal er nog een noodzakelijke grondruil in 2016 plaatsvinden. De realisatie van het parkeerterrein voor de Kanidas zal door de gemeente op basis van kostenverhaal worden uitgevoerd. Per ultimo 2015 heeft een tussentijdse winstafdracht plaatsgevonden van € 133.000. De boekwaarde per 31-12-2015 is toereikend om de nog te maken kosten te dekken.

Dijkstraten
In 2015 zijn slechts 4 bouwkavels verkocht. Verwacht werd dat 62 bouwkavels aan de partners MGM/Stam+De Koning (v/h van Bergen) en woningcorporatie 'thuis (v/h Domein) zouden worden verkocht in 2015. Inmiddels zijn in februari 2016 hiervan 36 verkocht aan Stam+De Koning. Door vertraging in de uitgifte maar ook door aanpassing van de civieltechnische kostenbegroting en minder uit te geven bouwgrond in verband met de realisatie van een noodzakelijk gebleken parkeerkoffer was een aanvullende storting in de voorziening toekomstige vernieuwing Best ad € 704.000 nodig. Voor complex Dijkstraten wordt een netto contant nadelig resultaat geprognosticeerd van € 15.100.000 per 01-01-2016. Voor de dekking hiervan is een voorziening aanwezig.

Steegsche Velden Oost fase A
Zowel de ontvangsten als de uitgaven in 2015 zijn nagenoeg conform de planning verlopen. Van de oorspronkelijk 200 beschikbare bouwkavels waren er per ultimo 2015 nog 130 te verkopen. Begin 2016 zijn hiervan inmiddels 7 verkocht. Per ultimo 2015 wordt een bedrag van € 19.000 vanuit de gevormde voorziening teruggestort in de Reserve toekomstige voorziening Best. Voor Steegsche Velden Oost fase A wordt een netto contant nadelig resultaat geraamd van € 3.910.000 per 01-01-2016. Voor de dekking hiervan is een voorziening gevormd.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

Verloopoverzicht uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar:

Nominale

Voorziening

Boekwaarde

Boekwaarde

waarde

oninbaarheid

31-12-2015

31-12-2014

Vorderingen op openbare lichamen

3.440

0

3.440

3.857

Rekening-courant verhoudingen met het Rijk

7.264

0

7.264

4.470

Rekening-courant verhoudingen met niet-financiële instellingen

699

699

738

Debiteuren

2.515

529

1.986

1.026

Overige vorderingen

660

0

660

308

Totaal

14.579

529

14.050

10.399

Vorderingen op openbare lichamen
De grootste vordering die is opgenomen onder de vorderingen op openbare lichamen is de afwikkeling van het BTW compensatiefonds 2015 voor € 3.065.000.

Rekening-courant verhoudingen met het Rijk
De Wet Schatkistbankieren verplicht openbare lichamen om hun overtollige middelen aan te houden in ’s Rijks schatkist (met uitzondering van een drempelbedrag).
Het gemiddelde drempelbedrag per kwartaal voor de gemeente Best bedraagt in 2015 € 559.000 (gemiddeld per kwartaal).

De gemeente Best heeft gemiddeld per kwartaal de volgende bedragen op dagbasis buiten ‘s Rijks schatkist gehouden:

Kwartaal 1

Kwartaal 2

Kwartaal 3

Kwartaal 4

Kwartaalcijfer op dagbasis buiten schatkist Rijk aangehouden middelen

416

416

443

404

Ruimte onder het drempelbedrag

143

143

116

155

Overschrijding van het drempelbedrag

0

0

0

0

Debiteuren

Nominale

Voorziening

Boekwaarde

waarde

oninbaarheid

31-12-2015

Debiteuren

1.271

110

1.161

Debiteuren Sociale Zaken

1.245

419

826

Totaal

2.516

529

1.987

In het boekjaar zijn er twee collegevoorstellen met betrekking tot oninbare debiteuren verwerkt. Deze zijn afgeboekt ten laste van de voorziening oninbaarheid. De hoogte van de voorziening oninbaarheid debiteuren is bepaald volgens de dynamische methode op basis van ouderdom van de openstaande vordering. De voorziening oninbaarheid debiteuren sociale zaken is deels statisch bepaald: vorderingen groter dan € 3.000 zijn individueel beoordeeld. De vorderingen kleiner dan € 3.000 zijn voor 80% opgenomen in de voorziening.

Overige vorderingen
Onder de overige vorderingen is een bedrag van € 432.000 opgenomen in verband met gemeentelijk kostenverhaal. Het betreft bijdragen op grond van anterieure overeenkomsten Wro en gemeentelijke apparaatskosten in verband met het toetsen en in procedure brengen van particuliere gebiedsontwikkeling initiatieven. Tot en met 2014 werd de boekwaarde nog verantwoord onder 'Onderhanden werken'. Dit is echter niet (meer) toegestaan.

Overlopende activa

Boekwaarde

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2014

- Overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen.

 170

 116

Totaal

170

116

Passiva

Vaste Passiva

Eigen Vermogen

Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:

Boekwaarde

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2014

Algemene reserves

32.852

32.311

Bestemmingsreserves

61.545

58.486

94.397

90.797

Gerealiseerd resultaat

3.779

9.977

Totaal

98.176

100.774

Verloopoverzicht reserves:

Boekwaarde

Toevoeging

Onttrekking

Bestemming

Vermindering

Boekwaarde

31-12-2014

resultaat

ter dekking van

31-12-2015

vorig boekjaar

afschrijvingen

Algemene reserves

Algemene bodemreserve

2.000

0

0

0

0

2.000

Reserve grondexploitatie

4.397

0

0

0

0

4.397

Algemene reserve inkomensfunctie

18.385

0

180

0

0

18.205

Vrije algemene reserve

7.529

451

1.958

2.228

0

8.250

Totaal algemene reserves

32.311

451

2.138

2.228

0

32.852

Bestemmingsreserves

Egalisatiereserve afvalverwijdering

319

0

0

0

0

319

Algemeen culturele reserve

236

8

0

0

0

244

Reserve toekomstige vernieuwing Best

5.483

2.644

2.455

4.758

0

10.430

Egal.reserve BTW compensatiefonds

93

3

96

0

0

0

Risicoreserve sociaal domein

1.773

53

0

0

0

1.826

Reserve  gevolgen reorganisatie

599

18

77

0

0

540

Reserve ICT

2.129

1.422

1.679

0

0

1.872

Reserve buitensportaccommodatie

1.192

196

12

0

0

1.376

Reserve wegbeheer

14.646

1.450

1.285

0

0

14.811

Reserve speelelementen

658

59

88

0

0

629

Reserve groen

1.287

114

10

0

0

1.391

Reserve onderhoud gem. gebouwen

0

0

2.990

2.990

0

0

Dekkingsreserves

30.071

1.425

766

0

2.623

28.107

Totaal bestemmingsreserves

58.486

7.392

9.458

7.748

2.623

61.545

Totaal reserves

90.797

7.843

11.596

9.977

2.623

94.397

In onderstaand overzicht wordt per reserve het doel van de reserve beschreven.

Reserve

 Doel van de reserve

Algemene reserves 

Algemene bodemreserve

Buffer voor eventuele rekeningtekorten en calamiteiten

Reserve grondexploitatie

Weerstandsvermogen grondexploitatie om onvoorziene risico's op te kunnen vangen

Algemene reserve inkomensfunctie

Inkomensfunctie; bespaarde rente wordt gebruikt als structureel dekkingsmiddel

Vrije algemene reserve

Algemeen dekkingsmiddel voor majeure incidentele investeringen

Bestemminsgreserves

Egalisatiereserve afvalverwijdering

Ongewenste schommelingen opvangen in het tarief afvalstoffenheffing

Algemeen culturele reserve

Aankoop kunst, wijkaankleding in openbare ruimte en subsidiëring incidentele culturele activiteiten

Reserve toekomst vernieuwing Best

Dekking van lasten van bestemmingsplan overschrijdende investeringen

Dekking op het gebied van sociaal-maatschappelijke voorzieningen in nieuwe bestemmingsplannen

Dekking van lasten van investeringen die in het belang zijn van de volkshuisvesting

Dekking van risico's met betrekking tot garantiestellingen

Dekking van lasten gericht op de toekomstige vernieuwing van Best

Egal.reserve BTW compensatiefonds

Opvangen van tijdelijke dekkingstekorten als gevolg van invoering van het BTW-compensatiefonds

Risicoreserve sociaal domein

Opvangen van risico's binnen het sociale domein

Reserve  gevolgen reorganisatie

Afzonderen financiële gevolgen van reorganisatie; dekking garantiesalarissen

Reserve ICT

Dekking van lasten van investeringen in hardware/software zoals o.a. het project DOEN

Reserve buitensportaccommodatie

Opvangen van fluctuaties in exploitatiekosten m.b.t. vervangingsinvesteringen buitensport

Reserve wegbeheer

Opvangen van fluctuaties in exploitatiekosten met betrekking tot wegbeheer

Reserve speelelementen

Opvangen van fluctuaties in exploitatiekosten met betrekking tot speelelementen

Reserve groen

Opvangen van fluctuaties in exploitatiekosten met betrekking tot vervanging openbaar groen

Reserve onderhoud gem gebouwen

Opvangen van fluctuaties in exploitatiekosten met betrekking tot onderhoud gemeentelijke gebouwen

Dekkingsreserves

Dekking van kapitaallasten van activa die reeds in het bezit zijn van de gemeente Best

De belangrijkste mutaties per reserve worden in onderstaand overzicht weergegeven:

Reserve

Mutatie

Bedrag

Omschrijving mutatie

Algemene reserve inkomensfunctie

Onttrekking:

180

project modernisering openbare verlichting

Vrije algemene reserve

Toevoeging:

2.228

storting vanuit saldo 2014

150

rente 2015

301

storting vanuit dekkingsreserve schoolwoningen Wildheuvel

Onttrekking:

1.594

resultaatbestemming 2014

Reserve toekomst vernieuwing Best

Toevoeging:

110

rente 2015

4.758

storting vanuit saldo 2014

2.530

storting vanuit grondexploitatie

Onttrekking:

340

rotonde ringweg/brem/gagel

600

treffen schikking geschil

1.288

resultaat grondexploitatie 2015

Egal.reserve BTW compensatiefonds

Onttrekking:

93

onttrekking ten gunste van exploitatie

Risicoreserve sociaal domein

Toevoeging:

53

rente 2015

Risicoreserve gevolgen reorganisatie

Onttrekking:

78

garantiesalarissen

Reserve ICT

Toevoeging:

1.359

storting ten laste van exploitatie

Onttrekking:

1.679

onttrekking ten gunste van exploitatie

Reserve buitensportaccommodatie

Toevoeging:

160

storting ten laste van exploitatie

Reserve wegbeheer

Toevoeging:

659

rente 2015

791

storting ten laste van exploitatie

Onttrekking:

613

reconstructie st. oedenrodeseweg

190

revitalisering speelheide

281

rotonde ringweg/brem/gagel

Reserve speelelementen

Onttrekking:

88

onderhoud/vervanging speelelementen/plaatsen

Reserve groen

Toevoeging:

75

storting ten laste van exploitatie

Reserve onderhoud gem gebouwen

Toevoeging:

2.990

storting vanuit saldo 2014

Onttrekking:

2.990

vrijval ten gunste van exploitatie

Dekkingsreserves

Toevoeging:

1.385

rente 2015

Onttrekking:

2.623

afschrijvingen op activa 2015

301

afwaardering boekwaarde schoolwoningen Wildheuvel

465

afboeking niet in eigendom zijnde activa

Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen in 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Boekwaarde

Toevoeging

Vrijval

Aanwending

Boekwaarde

31-12-2014

31-12-2015

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

Voorziening uitkeringsverplichtingen voormalig personeel

2.097

617

0

208

2.506

Totaal voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

 2.097

617

0

208

2.506

Egalisatievoorzieningen

Voorziening gemeentelijke gebouwen

0

3.659

2.664

995

0

Totaal egalisatievoorzieningen

0

3.659

2.664

995

0

Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

Voorziening rioolbeheer

6.694

1.496

0

1.024

7.166

Totaal van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

 6.694

1.496

0

 1.024

7.166

Totaal

8.791

5.772

2.664

2.227

9.672

De voorziening riolering betreft het spaardeel voor vervanging van riolering.

In onderstaand overzicht wordt per voorziening het doel van de voorziening beschreven :

Voorziening

Doel van de voorziening

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

Voorziening uitkeringsverplichtingen

Opvangen van fluctuaties in uitkeringsverplichtingen voormalig personeel

voormalig personeel

Dekking uitkeringen aan gewezen wethouders

Egalisatievoorzieningen

Voorziening gemeentelijke gebouwen

Opvangen van fluctuaties in onderhoud van de gemeentelijke gebouwen

Van derden verkregen middelen die

specifiek besteed moeten worden

Voorziening rioolbeheer

Betreft spaardeel voor vervangingsinvesteringen

De belangrijkste mutaties per voorziening worden in onderstaand overzicht weergegeven:

Voorziening

Mutatie

Bedrag

Omschrijving mutatie

Voorziening rioolbeheer

Toevoeging:

301

rente 2015

1.195

storting ten laste van de exploitatie

Onttrekking:

145

relinen riolering Bedrijfsweg/Hoofdstraat/Speelheide

373

riolering 2e fase Hoofdstraat/Dorpsplein

123

riolering Hoofdstraat/Kerkstraat/Boterhoek

155

BTW op investeringen riolering

Voorziening uitkeringsverplichtingen

Toevoeging:

554

storting ten laste van de exploitatie

voormalig personeel

Onttrekking:

191

gewezen wethouders

Voorziening gemeentelijke gebouwen

Toevoeging:

3.659

storting ten laste van de exploitatie

Onttrekking :

2.664

vrijval ten gunste van de exploitatie

995

aanwending t.b.v. onderhoud gemeentelijke gebouwen

Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar

Verloopoverzicht vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar:

Saldo

Vermeerdering

Aflossingen

Saldo

31-12-2014

31-12-2015

Onderhandse leningen

7.236

0

1.772

5.464

Totaal

7.236

0

1.772

5.464

De totale rentelast voor het jaar 2015 met betrekking tot de vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar bedraagt € 113.000.

Vlottende passiva

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

Boekwaarde 

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2014

Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

 6.469

5.261

Overlopende passiva

4.699

4.235

Totaal

11.168

9.496

Specificatie netto-vlottende schulden:

Crediteuren

2.786

Crediteuren jeugd

365

Nog te betalen kosten

1.154

Nog te betalen uitkeringen

344

Nog te betalen aan zorgaanbieders jeugd en WMO

1.789

Overige schulden

31

 Totaal

6.469

Overlopende passiva

De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:

Boekwaarde 

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2014

De van de Europese en Nederlandse overheidsorganen ontvangen voorschotbedragen

4.338

163

voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten

van volgende begrotingsjaren

Overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen

361

4.072

Totaal

4.699

4.235

Verloopoverzicht voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek doel:

Saldo 

Toevoegingen

Vrijgevallen

Saldo

31-12-2014

bedragen

31-12-2015

Onderwijsachterstandenbeleid

101

204

305

0

BBZ-regeling

15

22

15

22

Participatiebudget

8

0

8

0

WSW

39

0

39

0

Vooruitontvangen subsidies

0

4.316

0

4.316

Totaal

163

4.542

367

4.338

Waarborgen en garanties

Toelichting mutaties borgstellingen / gemeentegaranties per balansdatum 31-12-2015 ten opzichte van de balans per 31-12-2014:

Hieronder staan de borgstellings- / gemeentegarantieverplichtingen opgenomen per 31 december 2015. Voor zover zich mutaties hebben voorgedaan buiten de reguliere aflossingen worden deze toegelicht.  

Het saldo van de niet uit de balans blijkende waarborgen en gemeentegaranties kan als volgt worden gespecificeerd:

A. Rechtstreekse borgstellingen door de gemeente Best*

Bedragen x € 1.000

Oorspronk.

Restantbedrag

Aflossing

Restantbedrag

% Borgstelling

Waarborg 

Waarborg 

bedrag

31-12-2014

31-12-2015

31-12-2014

31-12-2015

Huize Nazareth

3.720

2.848

118

2.730

100 %

2.962

2.730

Div medewerkers gemeente Best**

820

277

202

75

100 %

277

310

Mixed Hockey Club Best

125

120

25

95

100 %

120

95

Totaal rechtstreekse borgstellingen:

4.665

3.245

345

2.900

3.359

3.135

* Op 31 december 2015 is er een gemeentegarantie verleend aan de stichting Abocuna tot een bedrag van € 300.000, maar omdat de geldlening per 31 december 2015 nog niet opgenomen is, is deze borgstelling nog niet opgenomen onder A.  

Doordat de lening nog niet is opgenomen is ons risico vanwege de borgstelling nog niet ingegaan. Verwacht wordt dat de onderliggende lening in 2016 wordt opgenomen.

** In de saldobevestiging per 31 december 2014 is door de uitvoerende organisatie HVO/Delta Lloyd abusievelijk een vergissing gemaakt. Hierdoor was de in de balans van 2014 waarborg per 31-12-2014 te laag opgenomen. In de saldobevestiging per 31-12-2015 is deze vergissing hersteld.

B. Achtervangborgstellingen Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)*

Bedragen x € 1.000

Oorspronk.

Restantbedrag

Aflossing

Restantbedrag

% Borgstelling

Waarborg 

Waarborg 

bedrag

31-12-2014

31-12-2015

31-12-2014

31-12-2015

Stichting Mooiland (WSW37505)

3.450

3.450

0

3.450

*

3.450

3.450

Stichting Mooiland (WSW14427)

2.980

2.980

0

2.980

*

2.980

2.980

Woonbedrijf (WSW43520)

14.000

11.823

785

11.038

*

11.823

11.038

Woonstichting 'Thuis (WSW4770)

908

690

690

0

*

690

0

Woonstichting 'Thuis (WSW26851)

10.243

5.201

516

4.685

*

5.201

4.685

Woonstichting 'Thuis (WSW34847)

3.329

2.852

67

2.785

*

2.852

2.785

Woonstichting 'Thuis (WSW35060)

858

235

58

177

*

235

177

Woonstichting 'Thuis (WSW37969)

5.033

4.196

124

4.072

*

4.196

4.072

Woonstichting 'Thuis (WSW38025)

4.000

4.000

0

4.000

*

4.000

4.000

Woonstichting 'Thuis (WSW42359)

10.000

10.000

0

10.000

*

10.000

10.000

Woonstichting 'Thuis (WSW42360)

10.000

10.000

0

10.000

*

10.000

10.000

Woonzorg Nederland (WSW42482)

2.443

2.052

98

1.954

*

2.052

1.954

Totaal achtervangborgstellingen WSW

67.244

57.479

2.338

55.141

57.479

55.141

* Toelichting achtervangborgstellingen WSW:
Bij achtervangborgstellingen via het WSW worden de schulden allereerst verhaald op de activa van de woningcorporatie die in de problemen gekomen is. Daarna wordt een aanspraak gedaan op de buffers van het WSW. Deze buffers worden door de erkende kredietwaardigheidsbeoordelaars Moody's en S&P als uitstekend gekwalificeerd. Dit blijkt uit de hoogst mogelijke kredietwaardigheidsbeoordeling die het WSW heeft gehad (AAA). Op de buffers van het WSW is tot dusverre nooit een beroep gedaan. De kans dat de buffers zodanig laag worden dat gemeenten en rijk vanwege de achtervang moeten bijspringen worden daarom erg laag ingeschat.
In het geval dat de buffers van het WSW niet toereikend zijn, worden de gemeenten en rijk (ieder voor 50%) verplicht om leningen te verstrekken tegen een rentetarief van 0%. Op basis van de huidige buffers van het WSW wordt op dit moment verwacht dat er geen aanspraak zal worden gedaan op onze borgstelling.

C. Achtervangborgstelling in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG)*

Bedragen x € 1.000

Oorspronk.

Restantbedrag

Aflossing

Restantbedrag

% Borgstelling

Waarborg 

Waarborg 

bedrag

31-12-2014

31-12-2015

31-12-2014

31-12-2015

Borgstellingen NHG t/m 2010, aandeelBest

niet bekend

176.000

nog niet bekend

info juli 2016

*

176.000

info juli 2016

* Toelichting achtervangborgstellingen NHG
Tot en met 2010 was de gemeente tezamen met het rijk risicodrager bij verstrekkingen in het kader van de Nationale Hypotheek Garantie. Vanaf 2011 fungeert alleen het rijk als risicodrager. De achtervangconstructie die van toepassing is voor de gemeente Best (dus over het saldo leningen t/m 2010) werkt als volgt: allereerst worden schulden verhaald op de bezittingen van de schuldenaar en/of via een betalingsregeling. Als dit geen soelaas biedt, dan worden de buffers van NHG aangesproken. Als de buffers van NHG dalen onder een bepaald niveau zijn gemeenten en het rijk (ieder voor 50%) verplicht om renteloze leningen te verstrekken aan de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen, die deze regeling uitvoert. De kans dat een beroep gedaan wordt op een gemeentelijke achtervang wordt minimaal geacht. De buffers van de stichting WEW worden door de erkende kredietwaardigheidsbeoordelaars Moody's en Fitch voldoende geacht om de risico's op te vangen. Het jaarverslag van de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen over 2015 was nog niet beschikbaar bij het samenstellen van deze jaarrekening .

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Eigen bijdrage op grond van de WMO

Een aanvrager van een voorziening, hulp in de huishouding of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de WMO een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de WMO geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat gemeenten geen zekerheden omtrent de omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen verkrijgen.

Overige verplichtingen

Er zijn binnen de gemeente geen belangrijke en/of politiek-gevoelige financiële verplichtingen aanwezig. De gemeente heeft inspannings- en resultaatverplichtingen op zich genomen voor het opleveren van percelen voor 930 woningen.